Đối với những người mua nhà lần đầu, việc tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi quyết định mua là việc làm vô cùng cần thiết. Bởi lẽ, nếu chưa có kinh nghiệm và kiến thức về thị trường bất động sản, dễ bị lừa đảo hoặc gặp phải những rủi ro không đáng có. Bài viết mà Sao Việt cung cấp sau đây sẽ cung cấp cho bạn những lưu ý quan trọng cần nhớ khi mua nhà lần đầu. Bằng cách nắm vững những lưu ý này, bạn sẽ có thể mua được một ngôi nhà an toàn và phù hợp với nhu cầu của mình.
5 Lưu ý cho người khi mua nhà lần đầu để tránh “tiền mất tật mang”
Mua nhà là một quyết định lớn, đòi hỏi người mua phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về cả tài chính, kiến thức và tâm lý. Nếu không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, người mua có thể gặp phải những sai lầm đáng tiếc, dẫn đến những rủi ro không đáng có.
Vì vậy, trước khi quyết định mua nhà, người mua cần trang bị cho mình những kiến thức cần thiết về mua nhà, đồng thời cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố liên quan như tài chính, vị trí, tiện ích,… để có thể đưa ra quyết định sáng suốt nhất.
Trên thị trường hiện nay, không ít trường hợp người mua nhà gặp phải những rủi ro đáng tiếc như mua nhà “giấy”, mua nhà không có giấy tờ pháp lý đầy đủ, mua nhà bị lừa đảo,… Để tránh những rủi ro này, người mua nhà cần đặc biệt lưu ý tìm hiểu kỹ hiện trạng, nguồn gốc, tính pháp lý của ngôi nhà, đối tượng bán nhà và hợp đồng mua nhà.
1. Nắm rõ tính pháp lý của ngôi nhà cần mua
Để giảm thiểu rủi ro trong quá trình mua nhà, việc quan trọng nhất bạn cần thực hiện là kiểm tra kỹ lưỡng tình trạng pháp lý của ngôi nhà cần mua. Điều này đòi hỏi căn nhà cần đáp ứng các yêu cầu pháp lý chắc chắn, theo quy định của Điều 91 và Điều 92 trong Luật Nhà ở năm 2005. Các điều kiện cần thiết bao gồm:
- Sở hữu hợp pháp: Căn nhà phải có Giấy chứng nhận quyền sở hữu hợp pháp, tuân theo các quy định pháp Luật.
- Không tranh chấp: Căn nhà không được vướng vào bất kỳ tranh chấp nào về quyền sở hữu.
- Không phải đối tượng kê biên: Căn nhà không bị kê biên để thi hành án hoặc tuân thủ quyết định hành chính từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Chủ sở hữu hợp lệ: Người bán phải là chủ sở hữu hợp pháp của ngôi nhà hoặc là người đại diện hợp pháp theo luật dân sự và có đủ năng lực hành vi dân sự.
Trong quá trình mua bán, bạn cần yêu cầu người bán cung cấp bản sao có công chứng mới nhất của Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất. Đồng thời, kiểm tra hộ khẩu, chứng minh nhân dân của người bán và vợ/chồng (nếu có) cần được xác minh. Bạn cũng nên liên hệ với UBND cấp xã để kiểm tra và xác nhận các thông tin về ngôi nhà tại khu vực đó.
Ngoài ra, Sở Tư pháp các tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương đã phát triển chương trình “Quản lý hợp đồng công chứng và dữ liệu ngăn chặn UCHI” (gọi tắt là UCHI). Chương trình này cho phép các phòng công chứng ghi lại thông tin và dữ liệu của các hợp đồng, giao dịch liên quan đến tài sản yêu cầu đăng ký quyền sử dụng đất, quyền sử dụng sau khi chúng được ký kết. Điều này giúp bạn có thể tra cứu thông tin về các giao dịch công chứng liên quan đến Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất, cũng như các thông tin về quyết định thu hồi, tình trạng mất mát hay hủy bỏ, nhằm đảm bảo rằng quá trình mua bán diễn ra minh bạch và an toàn.
Khi bạn quyết định mua một ngôi nhà, việc đầu tiên và quan trọng nhất là kiểm tra kỹ lưỡng hiện trạng và nguồn gốc của nó. Theo pháp luật hiện hành, nhà ở phải đang tồn tại hoặc đang trong quá trình xây dựng để có thể tham gia hợp đồng mua bán. Đối với những ngôi nhà hình thành trong tương lai, như chung cư hay nhà phố thuộc dự án,
2. Kiểm tra hiện trạng và nguồn gốc ngôi nhà
Mua nhà là một quyết định lớn, đòi hỏi người mua phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Một trong những điều quan trọng nhất mà người mua cần lưu ý là kiểm tra kỹ hiện trạng và nguồn gốc của ngôi nhà. Khi mua nhà hình thành trong tương lai, bạn cần thông tin chính xác về dự án và chủ đầu tư, bao gồm cả thông báo về việc bán nhà trên bản vẽ thiết kế, diện tích, vật liệu xây dựng, và các thiết bị liên quan.
Ngoài ra, việc kiểm tra trực tiếp tại địa điểm của căn nhà là bước không thể bỏ qua. Bạn cần xác định rõ ràng nguồn gốc sở hữu của ngôi nhà, quá trình chuyển nhượng quyền sở hữu, và liệu nhà đã có giấy chứng nhận quyền sở hữu chưa. Việc này giúp bạn hiểu rõ tình trạng pháp lý của ngôi nhà và tránh các tranh chấp sau này.
Cũng đừng quên kiểm tra xem ngôi nhà có đang bị thế chấp hay kê biên cho mục đích dân sự hoặc hình sự nào không. Trong trường hợp ngôi nhà có nguồn gốc từ thừa kế, bạn cần nắm rõ liệu ngôi nhà có thực sự thuộc sở hữu của người đã qua đời không, ai là người thừa kế hợp pháp, và ý chí của họ đối với việc chuyển nhượng. Đối với nhà được tặng cho hoặc thừa kế theo di chúc, hãy chắc chắn rằng người nhận không bị ràng buộc bởi điều kiện nào, và xác định rõ quyền sở hữu hoặc quyền quản lý, sử dụng.
Đối với trường hợp mua phần diện tích nhà từ nhiều chủ sở hữu khác nhau, hãy kiểm tra xem diện tích bạn mua có chồng chéo với phần diện tích của các hộ khác không, và xem xét các điều kiện, hạn chế, hay sự phụ thuộc vào hợp đồng của những người mua trước.
3. Kiểm tra giấy tờ nhà ở một cách chính xác
Trong quá trình tham gia giao dịch mua bán nhà, việc xác định tính hợp lệ của các giấy tờ liên quan đến bất động sản là cực kỳ quan trọng. Dưới đây là những điểm cần chú ý:
- Đối với nhà sở hữu tư nhân: Kiểm tra xem nhà đó đã có giấy chứng nhận quyền sở hữu từ chính quyền thuộc chế độ cũ hay chưa. Điều này giúp xác định tính pháp lý của ngôi nhà trong quá khứ và hiện tại.
- Nhà tự xây dựng: Đối với các ngôi nhà được chủ sở hữu tự xây, bạn cần tìm hiểu liệu khi xây dựng có giấy phép xây dựng hay không. Kiểm tra giấy chứng nhận quyền sở hữu đối với đất và ngôi nhà. Ngoài ra, các giấy tờ khác như hóa đơn mua nguyên vật liệu, biên nhận thanh toán tiền công xây dựng, hợp đồng thuê khoán xây dựng cũng là những tài liệu quan trọng để chứng minh quyền sở hữu và quá trình xây dựng của ngôi nhà.
- Nhà thuộc sở hữu của Nhà Nước hoặc Cơ Quan, Tổ Chức: Trong trường hợp ngôi nhà thuộc sở hữu của Nhà nước hay một cơ quan, tổ chức nào đó, bạn cần xác định ai là người được quyền sử dụng nhà một cách hợp pháp. Kiểm tra các quyết định phân phối nhà, giao nhà, đơn xin cấp nhà, và xác định xem đã có giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà hay chưa. Nếu có sự chuyển nhượng quyền sở hữu, hãy tìm hiểu xem có các giấy tờ chứng minh cho quá trình chuyển nhượng đó không.
4. Kiểm tra kỹ lượng thông tin về chủ đầu tư, chủ nhà
Khi bạn quyết định mua nhà, một bước không thể bỏ qua là tìm hiểu kỹ lưỡng về chủ đầu tư và chủ nhà. Dưới đây là những điểm bạn cần lưu ý:
Đối với chủ đầu tư dự án:
- Kiểm tra các thông tin pháp lý của dự án: Bao gồm giấy phép đầu tư/kinh doanh, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, giấy phép xây dựng và các giấy tờ liên quan khác.
- Kiểm tra biên biên bản nghiệm thu móng: Đối với các dự án như chung cư, nhà ở hình thành trong tương lai, cần kiểm tra biên bản nghiệm thu phần móng và tiến độ hoàn thành cơ sở hạ tầng.
- Kiểm tra nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư: Tìm hiểu về các giấy tờ nộp tiền sử dụng đất, thuế và các khoản phí liên quan đến dự án.
- Kiểm tra độ uy tín của chủ đầu tư: Đánh giá qua các dự án đã thực hiện, tiềm lực tài chính và lịch sử hoạt động của họ.
Đối với chủ nhà:
- Tìm hiểu nhân thân của gia chủ: Kiểm tra liệu chủ nhà có đang vướng vào nợ nần, kiện tụng hay tranh chấp nào không.
- Giấy tờ quyền sở hữu: Yêu cầu chủ nhà cung cấp các giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở, hoặc các giấy tờ hợp pháp khác theo quy định của luật dân sự.
Trong quá trình mua nhà, việc kiểm tra và hiểu rõ thông tin về chủ đầu tư và chủ nhà là hết sức quan trọng. Điều này không chỉ giúp bạn tránh được các rủi ro về pháp lý mà còn đảm bảo quyền lợi của bạn trong tương lai.
5. Tìm hiểu kỹ hợp đồng mua bán
Trong quá trình mua bán nhà đất hoặc căn hộ chung cư, hợp đồng mua bán là tài liệu pháp lý vô cùng quan trọng, quy định rõ ràng quyền và nghĩa vụ của cả bên mua và bán. Trước khi đặt bút ký, bạn cần kiểm tra kỹ lưỡng từng điều khoản trong hợp đồng, đặc biệt là:
- Quyền và nghĩa vụ của các bên: Chú ý đến các điều khoản liên quan đến quyền lợi và trách nhiệm của bạn và người bán.
- Điều khoản thanh toàn: Xác định rõ cách thức, thời hạn và các điều kiện thanh toán.
- Thời gian bàn giao và chuyển quyền sở hữu: Định rõ thời điểm bàn giao nhà, thời điểm chuyển quyền sở hữu và thời hạn cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà.
- Chế tài phạt khi vi phạm: Hiểu rõ các hình thức phạt nếu có vi phạm hợp đồng.
Lưu ý rằng, trong hợp đồng, nghĩa vụ thanh toán của người mua thường được quy định cụ thể, nhưng nghĩa vụ bàn giao của chủ đầu tư có thể mơ hồ. Vì vậy, bạn cần thương lượng cụ thể về thời hạn giao nhà và các chế tài đối với việc vi phạm thời hạn này. Trong trường hợp chủ đầu tư không thực hiện đúng cam kết, cần có điều khoản về việc thanh lý hợp đồng.
- Kiểm tra tên trong hợp đồng: Tên của bạn phải chính xác và khớp với tên của chủ đầu tư hoặc người bán.
- Kiểm tra hợp đồng góp vốn: Nếu đó là hợp đồng góp vốn, hãy kiểm tra tiến độ thi công dự án. Trong trường hợp đóng tiền theo giai đoạn, khối lượng công việc hoàn thành cần phải tương ứng với số tiền đã đóng.
- Tuân thủ quy định chuyển nhượng đất: Hạn chế tối đa việc ký kết các thỏa thuận chuyển nhượng mua bán không chính thức hoặc không an toàn về mặt pháp lý.
Để đảm bảo quyền lợi của mình, việc hiểu rõ và xem xét kỹ lưỡng hợp đồng mua bán là điều cần thiết. Điều này giúp bạn tránh được những rủi ro không đáng có và bảo vệ quyền lợi của mình trong quá trình giao dịch mua bán nhà đất hoặc căn hộ.
Nếu bạn là người mua nhà lần đầu, hãy dành thời gian nghiên cứu và tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi quyết định. Điều này sẽ giúp bạn tránh được những rủi ro không đáng có và đảm bảo quyền lợi của mình trong tương lai.
